Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne

Monografia podejmuje próbę nakreślenie konceptualnego porządku w typologiach krajobrazu kulturowego akcentując jego aspekt ewolucyjny. Problematyka osadzona jest na pograniczu geografii krajobrazu, geografii kultury i antropogeografii. Dotyczy przede wszystkim fizjonomicznej warstwy krajobrazu kulturowego i jest pogłębiona o studia z zakresu jego struktury i funkcji. Krajobraz traktowany jest z jednej strony jako twór ewolucji geosfery, a z drugiej jako wynik dziejów gospodarczych i historycznych społeczeństw zamieszkujących określone terytorium (uwzględniając takie elementy jak historia miejsca, kultura lokalnych społeczności, tradycja, swojskość i tożsamość miejsca). Praca składa się z dwóch części. Pierwsza obejmuje studia teoretyczne nad krajobrazem i ma charakter konceptualny. Przedstawiono w niej m.in. zarys historii badań nad krajobrazem, według różnych kierunków (nurtów) i szkół badawczych, w dużym stopniu sięgając do ideowych źródeł geografii. Przedstawiono typologię czynników krajobrazotwórczych oraz kilka autorskich typologii krajobrazów i przykłady modeli badawczych. Na tym tle zostało przedstawione zróżnicowanie i rozwój głównych typów funkcjonalnych krajobrazów kulturowych. W tej części pracy położono nacisk na materialną (realną) postać krajobrazu. Analizowane zagadnienia są ilustrowane przykładami z Polski i krajów europejskich, a także z obszarów północnej Afryki i wybranych krajów azjatyckich. Część teoretyczną kończy propozycja kartograficznego zobrazowania typów funkcjonalnych krajobrazów kulturowych Polski (mapa). W drugiej części zweryfikowano modele analiz oraz metody oceny wartości krajobrazu kulturowego zastosowane do trzech obszarów Polski: Żuław Wiślanych, Mazowsza oraz Wyżyny Częstochowskiej. Ksiązka jest adresowana do geografów, architektów krajobrazu, specjalistów od planowania przestrzennego i wskazuje na możliwości większego udziału geografów w pracach aplikacyjnych.