Książka Poematy Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego stanowi monografię poświęconą 14 poematom, w tym szczególnie Balowi u Salomona, Kolczykom Izoldy, Niobe i Witowi Stwoszowi, a więc utworom, które odegrały dużą rolę w przedwojennej i powojennej twórczości poety. Do cyklu poematów został też włączony utwór Dzikie wino, mający rozmiar i budowę podobną do innych poematów, a szczególnie do Kroniki olsztyńskiej.
Od Końca świata zaczynają się pogłębiane zainteresowania poety groteską i satyrą, natomiast w Balu u Salomona, który śmiało możemy określić mianem arcydzieła, stanowi manifestację nadrealizmu, fantazji i dramatycznej liryki.
Po wielkie formy poematów sięgał też Gałczyński po wojnie. W latach 1945–1948 powstały trzy ważne poematy: Notatki z nieudanych rekolekcji paryskich, Kolczyki Izoldy i Zaczarowana dorożka. Te dwa ostatnie wprowadzały formy poematu rozpisanego na głosy, stanowiącego stylizację na symfonie i koncerty muzyczne. Nastąpiła zarazem specyficzna teatralizacja poematu.
W latach 1949–1953 rozpoczyna się w Polsce ofensywa realizmu socjalistycznego. W 1950 roku poeta zostaje ostro zaatakowany za „drobnomieszczański estetyzm” i brak ideologicznego zaangażowania. Pociąga to za sobą zakaz publikacji utworów poety. Po ponadrocznym milczeniu Gałczyński, po interwencji Jerzego Putramenta i innych twórców, niejako wraca do łask, ale musi rozpocząć walkę o ocalenie tego, co w jego dotychczasowej poezji było najlepsze. Powraca więc znów do formy poematu – jak w przypadku poematu Niobe – proponując nowatorskie rozwiązania i idee artystyczne. Tuż przed śmiercią pisze liryczny testament – Pieśni, testament stanowiący obronę i manifestację poetyckości opartej na wzorcach klasycznych, motywach muzycznych i liryce miłosnej.
W części drugiej monografii autorka zajmuje się bliżej analizą świata wyobraźni poety, charakterem przedstawionych obrazów i wizji. Omawia dokładnie motywy światła, muzyki, rzeczy, księżyca.
Wyobraźnia Gałczyńskiego nie była zdominowana przez świat drobnomieszczańskiej i podmiejskiej kultury, świat lunaparków, karnawałów, ludowych zabaw, sklepów ze starymi rzeczami i dziwnymi przedmiotami. Te motywy i rekwizyty pojawiają się w poezji Gałczyńskiego dość często, przede wszystkim w poezji przedwojennej, wracają jednak po wojnie, w poemacie Zaczarowana dorożka, przetworzone przez baśniową atmosferę nocnego Krakowa.
Nurt ten ustępuje jednak często na rzecz „odświętnej codzienności”, poezji domowego szczęścia i miłości. Dopiero pod koniec życia poety zaczynają pojawiać się tematy dotąd nieobecne: natura i pejzaż Mazur, zacisze leśniczówki Pranie, jej jezioro, las. Tym motywom towarzyszą bardzo silne akcenty arkadyjskie, ale i stygmaty przeczucia zbliżającej się śmierci. To one odegrały wielką rolę w ocaleniu tego, co było w poezji Gałczyńskiego najważniejsze.
