W pierwszej części pracy przedstawiono historyczne, społeczne i kulturowe uwarunkowania poczucia śląskiej tożsamości. Opisem uwarunkowań historycznych objęto okres industrializacji Górnego Śląska, czyli przede wszystkim XIX i XX wiek. Autorka szczegółowo opisuje zmiany granic Śląska i jego przynależności państwowej, wyraźnie wiążąc te fakty ze zjawiskiem pograniczności, które ma zdecydowany wpływ na identyfikację mieszkańców Górnego Śląska i ich konwersję narodową. Ważną rolę przypisuje stosunkowi Górnoślązaków do polskości i niemieckości, a także poczuciu krzywdy śląskiej.
Część druga zawiera opis trzech odmian języka występujących w miastach przemysłowego Górnego Śląska: gwary śląskiej, języka miejskiego, powstałego na bazie gwary górnośląskiej, oraz interdialektu, zawierającego elementy tejże gwary. Autorka opisuje wszystkie poziomy języka, najwięcej uwagi poświęcając słownictwu, w tym germanizmom, uważanym za najbardziej charakterystyczne dla omawianego regionu.
W rozdziale trzecim dokonano interpretacji zjawiska śląskości w kategoriach stereotypu i prototypu oraz podsumowania rozważań o elementach typowych zarówno dla śląskiej identyfikacji, jak i dla mowy, będącej jednym z jej składników.
Publikacja zainteresuje nie tylko językoznawców dialektologów, ale także wszystkich, którym bliskie są idee regionalności, a szczególnie zagadnienia dotyczące Śląska.