Wstęp 11
Rozdział 1
Młodzież współczesna a przemiany kulturowe.
Dylematy pojęciowe
1.1. Młodzież w zmieniających się warunkach kulturowych 17
1.2. „Pokolenie” jako kategoria socjologiczna 32
Rozdział 2
PROBLEMATYKA ASPIRACJI I WARTOŚCI
2.1. Uwagi ogólne 45
2.2. Teoretyczne ujęcie aspiracji w literaturze pedagogicznej,
psychologicznej i socjologicznej 46
2.3. Rodzaje aspiracji i poziom aspiracji 56
2.4. Uwarunkowania aspiracji 67
2.5. Definicje wartości i hierarchii wartości. Typologie wartości 72
2.6. Przegląd wybranych badań z zakresu aspiracji 83
Rozdział 3
ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE BADAŃ WŁASNYCH
3.1. Aspiracje życiowe młodzieży jako przedmiot badań.
Uzasadnienie potrzeby badań 97
3.2. Podejście metodologiczne 104
3.3. Cele i problematyka badawcza. Identyfikacja zmiennych 107
3.4. Metody, techniki oraz narzędzia badań własnych 111
3.5. Dobór próby badawczej i organizacja badań 114
Rozdział 4
STRUKTURA DEMOGRAFICZNA, SPOŁECZNO-EKONOMICZNA
I TERYTORIALNA BADANEJ MŁODZIEŻY. OKREŚLENIE
I CHARAKTERYSTYKA TERENU BADAŃ
4.1. Uwagi ogólne 119
4.2. Struktura demograficzna badanej młodzieży 120
4.3. Struktura oraz status społeczny rodziny pochodzenia 122
4.4. Sytuacja ekonomiczna rodziny pochodzenia
i jej ocena przez badanych uczniów 127
4.5. Pochodzenie terytorialne badanej młodzieży 132
4.6. Charakterystyka terenu badań 135
Rozdział 5
ŚRODOWISKOWE I DEMOGRAFICZNE UWARUNKOWANIA
ASPIRACJI EDUKACYJNYCH I ZAWODOWYCH
5.1. Uwagi ogólne 147
5.2. Pochodzenie społeczno-terytorialne i struktura demograficzna
młodzieży a jej plany edukacyjne i motywy dalszego kształcenia 148
5.3. Poziom aspiracji szkolnych i edukacyjnych w kontekście wybranych
uwarunkowań socjologicznych i pedagogicznych 180
5.4. Aspiracje zawodowe a rodzina pochodzenia. Kryteria wyboru
przyszłego zawodu – różnice środowiskowe, demograficzne
i między typami szkół 188
5.5. Aspiracje w zakresie mobilności społecznej i przestrzennej 202
5.6. Podsumowanie 215
Rozdział 6
AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA I ASPIRACJE W ZAKRESIE DZIAŁALNOŚCI
OBYWATELSKIEJ I POLITYCZNEJ
6.1. Uwagi ogólne 219
6.2. Zaangażowanie społeczne badanej młodzieży
jako przejaw aspiracji 221
6.3. Zainteresowanie polityką i aspiracje w zakresie uczestnictwa
w życiu publicznym 229
6.4. Opinie i oceny badanej młodzieży o aktualnych sprawach
środowiska lokalnego oraz kraju 242
6.5. Podsumowanie 249
Rozdział 7
ASPIRACJE I PRAKTYKI MŁODZIEŻY W ZAKRESIE KULTURY
CZASU WOLNEGO
7.1. Uwagi ogólne 255
7.2. Rodzina pochodzenia a realizacja czasu wolnego 258
7.3. Aktualny sposób spędzania czasu wolnego oraz aspiracje
w zakresie jego realizacji 263
7.4. Wybrane uwarunkowania socjologiczne i pedagogiczne
a aspiracje w zakresie uczestnictwa w trzecim
i drugim układzie kultury 275
7.5. Podsumowanie 284
Rozdział 8
ASPIRACJE RODZINNE. WARTOŚCI ŻYCIOWE BADANEJ MŁODZIEŻY
8.1. Uwagi ogólne 289
8.2. Aspiracje dotyczące przyszłej rodziny 291
8.3. Aspiracje dotyczące cenionych wartości 300
8.4. Funkcjonowanie autorytetów w życiu śląskiej młodzieży 311
8.5. Podsumowanie 323
Rozdział 9
NADZIEJE I OBAWY MŁODZIEŻY DOTYCZĄCE REALIZACJI
ASPIRACJI ŻYCIOWYCH
9.1. Uwagi ogólne 325
9.2. Ocena szans urzeczywistnienia aspiracji życiowych 327
9.3. Obawy dotyczące najbliższej przyszłości – zagrożenia
na drodze realizacji aspiracji życiowych 331
9.4. Poczucie zadowolenia z dotychczasowego życia
oraz poczucie szczęścia 339
9.5. Podsumowanie 347
Zakończenie 351
Bibliografia 363
Aneks 389
Wykaz rysunków, tabel i wykresów 405
Abstract 409